2025 yılı itibarıyla kamu personeli mevzuatında önemli değişiklikler yürürlüğe girdi. Bunlardan en dikkat çekeni ise memurların çalışma disiplinine ilişkin yapılan düzenlemeler oldu. “Memurlar İçin Disiplin Yönetmeliği” 2025 yılında yeniden güncellendi ve hem cezai süreçlerde hem de hak arama mekanizmalarında önemli yenilikler getirildi. Bu düzenleme, hem kamu hizmetinin verimliliğini artırmayı hem de memurların haklarını korumayı hedefliyor.
Yeni Disiplin Yönetmeliği Neden Gündeme Geldi?
Eski yönetmelik uzun yıllardır yürürlükteydi ve teknolojik gelişmeler, dijital çalışma biçimleri ve kamu hizmetlerinin dönüşümü karşısında yetersiz kalmaya başlamıştı. Özellikle uzaktan çalışma, dijital veri güvenliği, sosyal medya paylaşımları ve kamu itibarı gibi konularda net tanımlar bulunmuyordu. Bu nedenle 2025 düzenlemesiyle disiplin kuralları çağın gereksinimlerine uygun hale getirildi.
Yönetmelikteki Temel Değişiklikler
2025’te yürürlüğe giren yeni disiplin yönetmeliği, memurların görev ve sorumluluklarına ilişkin 6 ana başlıkta değişiklik içeriyor:
- 1. Dijital Davranış İlkeleri: Kamu personelinin sosyal medya kullanımı, paylaşımları ve kamu kurumunu temsil ederken yaptığı açıklamalar artık disiplin kapsamına alındı.
- 2. Uzaktan Çalışma Disiplini: Evden veya uzaktan çalışan memurlar için “çalışma süresi, iletişim disiplini ve görev teslim zamanı” açık biçimde tanımlandı.
- 3. Kademeli Ceza Sistemi: Eskiden uyarma ve kınama cezaları çoğunlukla yazılı uyarıyla sınırlıyken, artık aynı fiilin tekrarı halinde cezalar otomatik olarak bir üst dereceye çıkarılacak.
- 4. Hak Arama Süresi Uzatıldı: Memurların verilen disiplin cezasına itiraz süresi 7 günden 15 güne çıkarıldı.
- 5. Sicil Affı Uygulaması: Uyarma ve kınama cezaları 2 yıl içinde tekrarlanmazsa sicilden otomatik olarak silinecek.
- 6. Etik Kurul Denetimi: Disiplin cezalarında artık etik komisyon görüşü alınacak. Bu, keyfi ceza uygulamalarının önüne geçmeyi amaçlıyor.
Sosyal Medya Kullanımıyla İlgili Yeni Kurallar
Yeni yönetmeliğin en çok konuşulan bölümlerinden biri “sosyal medya davranış ilkeleri” oldu. Kamu görevlilerinin kişisel hesaplarından yaptıkları paylaşımlar, kamu kurumunun itibarını zedeleyici nitelikteyse artık disiplin cezası kapsamına alınacak. Ancak ifade özgürlüğü sınırları korunuyor.
Örnek olarak, kurumun gizli verilerini paylaşmak, siyasi tarafgirlik içeren açıklamalarda bulunmak veya mesai saatlerinde sosyal medyada uygunsuz paylaşımlar yapmak cezalandırılabilecek fiiller arasında yer alıyor.
Yeni Disiplin Cezaları ve Oranları
Yönetmelikte yer alan cezalar artık kademeli olarak artırıldı. 2025 itibarıyla geçerli olan cezalar şu şekildedir:
| Ceza Türü | Uygulama Şartı |
|---|---|
| Uyarma | Görev sırasında küçük ihmal veya gecikmeler |
| Kınama | Görevi savsaklama, uygunsuz davranış |
| Aylıktan Kesme | Kuruma zarar verme veya görevde kasıtlı hatalar |
| Kademe İlerlemesinin Durdurulması | Tekrar eden disiplinsiz davranışlar |
| Devlet Memurluğundan Çıkarma | Ağır etik ihlaller, gizli bilgi sızdırma, yolsuzluk |
Artık cezaların uygulanmasında kurum içi değerlendirme komisyonu raporu zorunlu hale getirildi. Bu sayede her karar yazılı delile dayanmak zorunda olacak.
Uzaktan Çalışan Memurlar İçin Yeni Disiplin Kuralları
2025 düzenlemesiyle birlikte kamu kurumlarında uzaktan veya hibrit çalışan memurlar için özel disiplin hükümleri getirildi. Buna göre:
- Mesai başlangıç ve bitiş saatlerine dijital sistem üzerinden uyulması zorunlu hale getirildi.
- Görev sırasında çevrimdışı kalmak, toplantılara katılmamak veya sürekli geç yanıt vermek disiplin ihlali sayılabilecek.
- Kamu kurumunun bilgisayarını veya dijital altyapısını kişisel amaçla kullanmak yasaklandı.
Bu kuralların amacı, evden çalışma modelinde de kamu hizmetinin düzenli ve etkin biçimde sürdürülmesini sağlamaktır.
Disiplin Cezalarında Yeni Hak Arama Mekanizması
Yeni yönetmelikle birlikte memurların cezaya itiraz süreci daha şeffaf hale getirildi. Artık her kurumda “Disiplin Değerlendirme Komisyonu” oluşturulacak ve cezalar önce bu kurulda değerlendirilecek. Memur, karara katılmıyorsa konuyu Kamu Denetçiliği Kurumu’na taşıyabilecek.
Ayrıca cezalar artık doğrudan sicil dosyasına değil, dijital personele özel sistem (e-Disiplin Modülü) üzerinden işlenecek. Böylece veri güvenliği sağlanacak ve yanlış işlem yapılmasının önüne geçilecek.
Etik Kurulun Rolü Artırıldı
2025 yönetmeliğiyle birlikte kamu etik kurullarının rolü genişletildi. Artık disiplin cezaları verilmeden önce, etik kurulun görüşü alınacak. Bu düzenleme özellikle siyasi veya kişisel nedenlerle yapılan cezalandırmaların önüne geçmeyi hedefliyor.
Etik kurullar, hem kurum içinden hem de bağımsız üyelerden oluşacak. Kararlar çoğunluk oyu ile alınacak ve kamuya açık rapor halinde yayımlanacak.
Yeni Yönetmeliğin Amacı ve Beklenen Etkileri
Yeni disiplin yönetmeliği, kamu kurumlarında çalışan memurların hem görev bilincini artırmayı hem de hak kayıplarını önlemeyi hedefliyor. Ayrıca, dijitalleşen kamu yapısına uygun disiplin anlayışını getiriyor. Artık “disiplin” sadece cezalandırma değil, aynı zamanda rehberlik ve etik bilinci geliştirme süreci olarak değerlendiriliyor.
Bu düzenleme ile birlikte kamu kurumlarında daha adil, ölçülü ve çağdaş bir disiplin sistemi oluşturulmuş oldu. 2025 sonrası dönemde de bu yönetmeliğin kurum içi eğitimlerle desteklenmesi bekleniyor.